پذیرش و رد درخواست ثبت طرح صنعتی
در این مقاله در مورد پذیرش و رد طرح صنعتی براساس آیین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری می پردازیم
پذیرش تقاضای ثبت طرح صنعتی
* طبق ماده 80 آیین نامه قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ، هرگاه تقاضای ثبت طرح صنعتی مورد پذیرش مرجع ثبت قرار گیرد ، مراتب کتباً به متقاضی اعلام شده و وی باید ظرف ۳۰ روز پس از تاریخ اعلام ، جهت پرداخت هزینه های مربوط به ثبت طرح صنعتی و انتشار آگهی موضوع ماده ۸۶ این آیین نامه اقدام نماید . در صورت عدم پرداخت هزینه ها در مهلت تعیین شده فوق ، اظهارنامه کان لم یکن (باطل) محسوب می شود . این مهلت برای متقاضیان مقیم خارج از کشور ۶۰ روز می باشد .
* طبق ماده 81 آیین نامه ، مرجع ثبت ، ابتدا صحت تنظیم اظهارنامه را از لحاظ شناسایی هویت متقاضی و نمایش گرافیکی طرح صنعتی مورد رسیدگی قرار داده و پس از وارد نمودن اظهارنامه در دفتر ثبت ، نسخه دوم آن را همراه با ضمائم که دارای همان مشخصات نسخه اصلی است ؛ بعد از امضا و مهر و قید تاریخ دریافت آن با تمام حروف ، به عنوان رسید به متقاضی باز می گرداند .
همچنین در خصوص اظهارنامه هایی که با پست سفارشی ارسال می شوند ، در صورت ثبت اظهارنامه ها ، نسخه دوم آنها همراه با ضمائم توسط و به هزینه مرجع ثبت با پست سفارشی ، به عنوان رسید به متقاضیان بازگردانده خواهد شد . در صورت عدم ثبت نیز مراتب به همین ترتیب به اطلاع متقاضیان خواهد رسید . پاسخ اظهارنامه های واصله به صورت الکترونیکی خواهد بود .
انتشار آگهی پس از ثبت طرح صنعتی
طبق ماده 86 آیین نامه ، مرجع ثبت پس از ثبت طرح صنعتی ، مراتب را ظرف ۳۰ روز جهت اطلاع عموم در روزنامه رسمی آگهی می کند ؛ آگهی مزبور شامل موارد زیر است :
1- شماره و تاریخ اظهارنامه
2- شماره و تاریخ ثبت طرح صنعتی
3- اسم و نشانی طراح مگر آن که طراح کتباً درخواست کند که نامش ذکر نشود .
4- اسم و اقامتگاه متقاضی یا نماینده وی
5- ذکر کالا و طبقه ای که طرح مورد تقاضا مربوط به آن می باشد .
6- تعیین تاریخ ، محل و شماره حق تقدم ، در صورت وجود
7- تصویر یا تصاویری که طرح را معرفی کند و تصریح به رنگی یا غیر رنگی بودن تصویر
8- اشاره به ماکت طرح ، در صورت ارائه
9- مدت اعتبار ثبت
چه مواردی در ثبت طرح صنعتی قید می شود ؟
طبق ماده 87 آیین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ، ثبت طرح صنعتی با قید مراتب زیر در دفتر ثبت طرح صنعتی انجام می پذیرد :
1- تاریخ کامل (ساعت، روز، ماه و سال) و شماره ثبت اظهارنامه
2- تاریخ و شماره ثبت طرح صنعتی
3- اسامی کالا ها و طبقاتی که طرح صنعتی برای آنها اختیار شده است .
4- ذکر مشخصات طرح یا طرح های صنعتی به طور خلاصه با تعیین اجزایی که متقاضی می خواهد حق استعمال انحصاری آن را به خود اختصاص دهد .
5- در صورت ادعای حق تقدم و پذیرش آن ، تاریخ ، شماره و محل تسلیم اظهارنامه مقدم
6- اسم ، محل اقامت و تابعیت مالک طرح و نماینده او در صورتی که اظهارنامه توسط نماینده قانونی تسلیم شده باشد .
7- اسم و نشانی و تابعیت طراح ، در صورتی که متقاضی شخص طراح نیست ، مگر اینکه طراح کتباً تقاضا نموده باشد که اسمش در گواهینامه طرح صنعتی ذکر نشود .
۸ ـ مدت اعتبار ثبت طرح صنعتی
درج مراتب فوق پس از تکمیل باید به امضای مالک طرح صنعتی یا نماینده ی قانونی وی و همچنین رئیس اداره ثبت طرح های صنعتی برسد .
* نکته : در دفتر ثبت طرح صنعتی برای هر طرح دو صفحه اختصاص می یابد و هر تغییر و اصلاح و همچنین نقل و انتقالاتی که نسبت به طرح صنعتی صورت می گیرد ، در صفحات مزبور قید می شود .
رد اظهارنامه ثبت طرح صنعتی
اعتراض به رد تقاضای ثبت طرح صنعتی
* طبق ماده 100 آیین نامه ، تصمیم مرجع ثبت مبنی بر رد اظهارنامه ثبت طرح صنعتی ، از سوی متقاضی قابل اعتراض است . اعتراض باید در دو نسخه به صورت کتبی و همراه با دلایل و مستندات مربوط و رسید مربوط به پرداخت هزینه رسیدگی به رد ثبت ظرف مدت ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ تصمیم ، از طریق مرجع ثبت به کمیسیون موضوع ماده ۱۷۰ این آیین نامه تسلیم شود . پس از ثبت اعتراض نامه ، نسخه دوم آن با قید تاریخ و شماره وصول به معترض بازگردانده می شود . مهلت مذکور برای متقاضی مقیم خارج از کشور ۶۰ روز می باشد . در صورت رد اعتراض در کمیسیون ، هزینه رسیدگی به رد ثبت قابل بازگرداندن نمی باشد .
* هر شخصی که نسبت به تقاضای ثبت طرح صنعتی اعتراض داشته باشد ، طبق ماده 101 آیین نامه ، باید اعتراض خود را در دو نسخه به مرجع ثبت تسلیم نماید . پس از ثبت اعتراض نامه ، نسخه دوم آن با قید تاریخ و شماره وصول به معترض بازگردانده می شود . اعتراض نامه باید همراه با دلایل و مدارک استنادی و رسید مربوط به پرداخت هزینه رسیدگی به اعتراض باشد .
چنانچه پس از بررسی اعتراض نامه و مدارک استنادی ، تکمیل مدارک منضم به اعتراض نامه ضرورت داشته باشد ، مرجع ثبت با تعیین موارد ، کتباً از متقاضی می خواهد که ظرف ۳۰ روز از تاریخ ابلاغ برای افراد مقیم ایران و 60 روز برای افراد مقیم خارج از کشور ، نسبت به رفع نقص اقدام نماید ؛ در غیر این صورت ، اعتراض نامه کان لم یکن محسوب خواهد شد .
اعتراض بر ادعای حق مالکیت طرح صنعتی
طبق ماده 102 آیین نامه ، هرگاه اعتراض معترض ، مبنی بر ادعای حق مالکیت ، نسبت به طرح صنعتی ای باشد که اظهارنامه ثبت آن تسلیم مرجع ثبت شده است ، در صورتی که طرح صنعتی قبلاً به نام او ثبت نشده باشد ، باید همزمان با اعتراض ، برای طرح صنعتی خود ، مطابق قانون و آیین نامه اجرایی قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ، تقاضای ثبت کرده و حق ثبت اظهارنامه و حق ثبت طرح صنعتی و تمام مخارج مربوط به آن را پرداخت نماید . مرجع ثبت موظف است با رعایت ماده ۱۰۱ آیین‌نامه ، ظرف ۱۰ روز از تاریخ وصول اعتراض نسخه ای از اعتراض نامه را به همراه رونوشت مدارک و دلایل استنادی به متقاضی ثبت ابلاغ نماید .
متقاضی مکلف است از تاریخ ابلاغ اعتراض نامه پاسخ مکتوب خود را ظرف ۲۰ روز نسبت به اعتراض وارده به مرجع ثبت تسلیم نماید . عدم پاسخ متقاضی به ابلاغ در مهلت تعیین شده به منزله تمکین وی خواهد بود .
هرگاه متقاضی کتباً به اعتراض تمکین نماید ، درخواست او برای ثبت طرح صنعتی مسترد شده محسوب می شود و مراتب کتباً به معترض ابلاغ می شود تا در صورتی که طرح صنعتی وی به ثبت نرسیده باشد ، بر طبق اظهارنامه ای که همزمان با اعتراض تسلیم کرده است نسبت به ثبت آن اقدام کند .
در صورت عدم تمکین متقاضی ، مرجع ثبت مراتب را ظرف ۱۰ روز به معترض ابلاغ کرده و وی از این تاریخ ۲۰ روز مهلت دارد که اعتراض خود را از طریق مرجع ثبت تسلیم کمیسیون موضوع ماده ۱۷۰ این آیین نامه نماید . همین ترتیب در موردی نیز باید رعایت شود که اعتراض معترض مبنی بر ادعای داشتن برخی حقوق ، غیر از حق مالکیت ، نسبت به طرح صنعتی ای باشد که اظهارنامه ثبت آن تسلیم مرجع ثبت شده ؛ ولی هنوز در ایران به ثبت نرسیده است ؛ مگر اینکه طرح صنعتی قانوناً قابل ثبت نباشد . در این فرض نیازی به تسلیم اظهارنامه ثبت طرح صنعتی به مرجع ثبت نخواهد بود . تصمیم کمیسیون طبق ماده ۱۷۲ این آیین نامه قابل اعتراض در دادگاه صالح تعیین شده در ماده ۵۹ قانون است .
* نکته : چنانچه معترض مقیم ایران نباشد ، مهلت های مذکور به دو برابر افزایش می یابد .
در صورتی که اظهارنامه تسلیمی به هر دلیلی منتهی به ثبت طرح صنعتی نشود ، مبالغ پرداختی از این بابت ، قابل استرداد نخواهد بود . همچنین درصورت رد اعتراض در کمیسیون ، هزینه رسیدگی به اعتراض قابل بازگرداندن نخواهد بود .
دادخواست ابطال طرح صنعتی ثبت شده
طبق ماده 103 آیین نامه ، هر ذینفع می تواند از دادگاه صالح ، ابطال ثبت طرح صنعتی را درخواست نماید . در این صورت باید طی دادخواستی ثابت کند که یکی از شرایط مندرج در مواد (۲۰) و (۲۱) قانون رعایت نشده است و یا کسی که طرح صنعتی به نام وی ثبت شده ، پدید آورنده واقعی آن طرح یا قائم مقام قانونی او نیست .
دادخواست ابطال ثبت طرح صنعتی باید دارای ضمائم زیر باشد :
1- اصل یا رونوشت مصدق کلیه اسناد و مدارک مثبت ادعای ابطال
۲- رسید مربوط به پرداخت ودیعه تسلیم دادخواست ابطال به دادگاه ، به شرح مذکور در جدول هزینه ها
3- وکالت نامه ، در صورتی که دادخواست توسط وکیل تسلیم شود .
طبق ماده 104 آیین نامه ، هرگاه ثبت طرح صنعتی باطل شود ، از تاریخ ثبت ، باطل محسوب می شود . رأی نهایی دادگاه به مرجع ثبت ابلاغ می گردد و مرجع مذکور آن را ثبت و به هزینه محکوم له (کسی که رأی به نفع او صادر شده) ، آگهی مربوط به آن را در اولین فرصت ممکن در روزنامه رسمی منتشر می کند .
محکوم له می تواند مخارج مزبور را در جزء خسارت از محکوم علیه (کسی که رأی به ضرر او صادر شده) مطالبه کند . آگهی مذکور شامل مشخصات طرح صنعتی و ذکر خلاصه ای از مفاد رأی نهایی دادگاه در این خصوص خواهد بود .
دلایل درخواست ابطال طرح صنعتی
* عدم مالکیت و یا ذی سمت بودن مانند قائم مقام قانونی مالک در ثبت و گواهینامه ماخوذه
* داشتن سابقه افشا
* عدم رعایت شرایط شکلی
* جدید نبودن طرح صنعتی
* عدم اصالت داشتن طرح صنعتی
* خلاف نظم عمومی بودن طرح
* خلاف اخلاق حسنه بودن طرح
* مخالف موازین شرعی بودن طرح
هر یک از موارد فوق یا مجموعی از آنها را می توان در دعوای ابطال طرح صنعتی ثبت شده به عنوان ادله مطرح نمود .
نتیجه ابطال طرح صنعتی ثبت شده
نتیجه ابطال طرح صنعتی ثبت شده ، از بین رفتن حقوق به وجود آمده ، برای کسی است که طرح صنعتی را ثبت نموده است . در واقع استفاده از آن طرح برای ثبت کننده آن از بین می رود . وی دیگر نمی تواند از کسی تحت عنوان نقض حقوق طرح صنعتی شکایت نماید .
تا پیش از ابطال گواهینامه طرح صنعتی ، یعنی تا قبل از دریافت حکم ابطال طرح صنعتی ثبت شده ، توسط متقاضی ، وی به عنوان مالک طرح صنعتی می توانست از شخص یا اشخاصی که سوء استفاده از طرح صنعتی یا کپی برداری از طرح صنعتی وی می نمایند شکایت کند . ولی پس از ابطال طرح صنعتی ، استفاده از آن طرح صنعتی برای عموم آزاد و بدون ایراد و اشکال می شود ؛ زیرا امتیازات و حقوق انحصاری مالک از میان رفته است .
