قانون مبارزه با مواد مخدر ، با هدف مقابله با قاچاق مواد مخدر و جلوگیری از رواج اعتیاد در کشور، در آبان ماه سال ۱۳۶۷ به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید و به موجب ماده ۳۳ این قانون، ستاد مبارزه با مواد مخدر به ریاست شخص رئیس جمهور تشکیل شد. این قانون طی سال ها دچار تغییرات مختلفی شد که در آخرین تغییرات آن که در مردادماه سال ۱۳۹۶ به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، طرح کاهش مجازات اعدام تصویب شد به صورتی که این طرح، تخفیف در مجازات اعدام تعداد بسیار زیادی از زندانیان را می تواند به دنبال داشته باشد. این تغییرات پس از ماه ها بحث و گفتگو در مجلس تصویب شد.

مجازات حمل و تولید مواد مخدر در قانون مصوب سال ۱۳۸۹

ماده ۸ قانون مبارزه با مواد مخدر سال ۱۳۸۹ افراد وارد کننده، سازنده، توزیع کننده، ذخیره کننده، حمل کننده، فروشنده و خریدار موادی نظیر هروئین، مرفین، کوکائین، مشتقات شیمیایی آنها، LSD، MDMA، JHB، شیشه، انواع روانگردان صنعتی و … به تناسب میزان مواد مخدر ضبط شده به صورت زیر مورد مجازات قانون قرار می دهد:

*از ۵ سانتی گرم تا یک گرم مواد، جزای نقدی ۲۰۰هزار تا ۵۰۰هزار تومان و ۳۰ تا ۷۰ ضربه شلاق؛

*از ۱ گرم تا ۴ گرم مواد، جزای نقدی ۸۰۰هزار تا ۲میلیون تومان، ۲ الی ۵ سال حبس و ۷۰-۳۰ ضربه شلاق؛

*ا ز ۴ گرم تا ۱۵ گرم مواد، جزای نقدی ۲میلیون تا ۴میلیون تومان، ۸-۵ سال حبس و ۳۰ الی ۷۰ ضربه شلاق؛

*ا ز ۱۵ گرم تا ۳۰ گرم مواد، جزای نقدی ۴میلیون تا ۶میلون، ۱۰ الی ۱۵ سال حبس و ۷۰-۳۰ ضربه شلاق؛

*بیش از ۳۰ گرم مواد، اعدام و مصادره اموال مجرم به جز تأمین هزینه های متعارف زندگی خانواده وی.

تغییر مجازات در اصلاحیه جدید قانون مبارزه با مواد مخدر

در متمم جدید قانون که در مرداد ماه سال ۱۳۹۶ به تصویب مجلس رسید، مجازات اعدام از ۳۰ گرم مواد مخدر نظیر هروئین، کوکائین و مرفین و … به ۲ کیلوگرم رسید. پیش از تصویب این اصلاحیه، مجازات اعدام برای مواد طبیعی مانند تریاک و ماریجوانا برای ۵ کیلوگرم مواد مخدر ضبط شده صادر می شد که پس از تصویب این متمم، این مقدار به ۵۰ کیلوگرم افزایش یافت. حداکثر حبس در نظر گرفته شده برای جرائم خفیف تر، ۳۰ سال می باشد.

با تصویب اصلاحیه جدید، مجازات محکومان جاری نیز شامل تخفیف شده و بنابر آمار گزارش شده، حدودا ۵۳۰۰ نفر از زندانیان در صف اعدام، از اشد مجازات خود رهایی می یابند.

هدف از تصویب این متمم، تمرکز مقابله قانون با سرکردگان باندهای قاچاق و عوامل اصلی توزیع مواد مخدر در کشور بوده است. از این رو مجازات اعدام همچنان برای سردستگان باندهای قاچاق، سوء استفاده کنندگان از افراد زیر ۱۸ سال برای توزیع مواد مخدر و قاچاقچیان مسلح وجود خواهد داشت.